Ελευθερία διαφήμισης για τρόφιμα σε κίνδυνο
Το σχέδιο κανονισμού της ΕΕ για τις διατροφικές και υγειονομικές πληροφορίες σχετικά με τα τρόφιμα είναι μια εσφαλμένη σειρά - η ρύθμιση διακρίνει τα μεμονωμένα τρόφιμα
Το σχέδιο κανονισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τους ισχυρισμούς για τις θρεπτικές και υγιεινές ιδιότητες που διατυπώνονται στα τρόφιμα επιδιώκει - καταρχήν με ορθό τρόπο - τον στόχο της εναρμόνισης αυτών των δηλώσεων όσον αφορά τα τρόφιμα. Στην πράξη, έχει προκύψει ένα έργο που χρησιμοποιείται για να ωθήσει τη βιομηχανία τροφίμων - και ιδιαίτερα τη διαφήμιση για τα τρόφιμα - το μοναδικό δολάριο για το πρόβλημα της υγείας της παχυσαρκίας.Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται να υποθέτει ότι η διαφήμιση είναι παραπλανητική, η διαφήμιση παρερμηνεύεται και ότι η υπερβολική διαφήμιση οδηγεί σε υπερκατανάλωση. Ακόμα και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση στη διατροφική της έκθεση από το 2000 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει σχέση μεταξύ της έντασης της διαφήμισης ορισμένων τροφίμων και της συχνότητας κατανάλωσης των εν λόγω τροφίμων.
Δεδομένου ότι τα τρόφιμα και σίγουρα δεν είναι μεμονωμένες κατηγορίες προϊόντων δεν ευθύνονται για την παχυσαρκία ή ευθύνονται μόνο για έναν πολύ δευτερεύοντα ρόλο και η διαφήμιση δεν αυξάνει την κατανάλωση τροφής στο σύνολό της, το σχέδιο διατάγματος είναι ήδη λάθος στην αρχή. Η Επιτροπή σκοπεύει να καθορίσει διατροφικά χαρακτηριστικά που πρέπει να έχουν τα τρόφιμα με θετικό τρόπο, προκειμένου να τους επιτρέπεται να φέρουν ισχυρισμούς για τη διατροφή ή την υγεία και, συνεπώς, να εισάγει διακρίσεις εις βάρος ορισμένων τροφίμων χωρίς ανάγκη.
Τα διατροφικά προφίλ πρέπει να προσδιορίζονται λαμβάνοντας υπόψη τα λιπαρά / κορεσμένα λιπαρά οξέα / trans λιπαρά οξέα, ζάχαρη και αλάτι / νάτριο. Στην περίπτωση ενός "δυσμενούς διατροφικού προφίλ", οι ισχυρισμοί διατροφής ή υγείας πρέπει να απαγορεύονται, ακόμη και αν είναι σωστοί και όχι παραπλανητικοί.
Διατροφικά προφίλ: ένα λάθος μονοπάτι
Ακόμη και από την άποψη της διατροφικής πολιτικής, η κατάρτιση προφίλ διατροφής είναι λάθος. Γιατί δεν πρέπει να διαφημίζεται ένα προϊόν με "δυσμενές διατροφικό προφίλ"; Όσον αφορά την παχυσαρκία, δεν εξαρτάται από το μεμονωμένο προϊόν, αλλά από τη συνολική διατροφή και τον τρόπο ζωής. Εάν θέλετε να καταρτίσετε διατροφικά προφίλ για μήλα και σαλάτες, αυτά θα μπορούσαν να είναι δυσμενώς μόνο, για παράδειγμα, λείπει το λίπος που τελικά χρειάζονται οι άνθρωποι. Ένα δυσμενές διατροφικό προφίλ σε σχέση με τα μήλα και / ή τις σαλάτες θα ήταν ανοησία, γιατί κανείς δεν τρώει μόνο μήλα ή σαλάτες. Εξαρτάται από τη μικτή διατροφή, τίποτα άλλο δεν ισχύει, για παράδειγμα όσον αφορά τις σοκολάτες. Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν μόνο καλοί ή κακοί τρόποι ζωής και δίαιτες, και δεν υπάρχουν καλά ή κακά τρόφιμα.
Η ΕΕ υπερβαίνει τις αρμοδιότητες
Υπάρχουν επίσης νομικές ανησυχίες. Το άρθρο 4 του σχεδίου διατάγματος προορίζεται για τον έλεγχο των διατροφικών συνηθειών του πληθυσμού · αφορά την εφαρμογή μέτρων διατροφής και πολιτικής για την υγεία. Δεν είναι απλώς θέμα εναρμόνισης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το οποίο η Επιτροπή θα μπορούσε να αναφερθεί στο άρθρο 95 της Συνθήκης ΕΚ, αλλά σε θέματα πολιτικής υγείας για τα οποία η Επιτροπή της ΕΕ δεν έχει αρμοδιότητα δυνάμει του άρθρου 152, παράγραφος 4 της Συνθήκης ΕΚ.
Επιπλέον, το σχέδιο κανονισμού αφήνει εντελώς ανοιχτό το περιεχόμενο των διατροφικών προφίλ. Αυτό σημαίνει ότι οι ενδιαφερόμενες εταιρείες δεν μπορούν καθόλου να αναγνωρίσουν ποιες υποχρεώσεις και ποιες απαγορεύσεις ισχύουν ακριβώς για ποια τρόφιμα. Η Επιτροπή παρέχει αρμοδιότητα χωρίς το σχέδιο κανονισμού να προσδιορίζει πώς θα πρέπει να είναι αυτά τα διατροφικά προφίλ.
Σε μια Ευρώπη που σύντομα θα κυμαίνεται από την Εσθονία έως την Πορτογαλία και από τη Φινλανδία έως τη Μάλτα, τα διατροφικά προφίλ για μεμονωμένα τρόφιμα είναι αλλού. Δεν υπάρχει ενιαίος Ευρωπαίος καταναλωτής, δεν υπάρχουν ομοιόμορφες ευρωπαϊκές καταναλωτικές συνήθειες και η σχετική συμβολή ενός μεμονωμένου φαγητού στη συνολική διατροφή σε κάθε μεμονωμένη χώρα δεν είναι καθόλου η ίδια λόγω των διαφορετικών καταναλωτικών συνηθειών στην ΕΕ.
Υπάρχει απειλή απαγόρευσης πληροφοριών για μεμονωμένα τρόφιμα
Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Σύμφωνα με το άρθρο 4, παράγραφος 4, θα πρέπει να επιτρέπεται να απαγορεύεται πλήρως κάθε ισχυρισμός υγείας και πρακτικά οποιοσδήποτε ισχυρισμός διατροφής σε μια απλοποιημένη διαδικασία επιτροπής για ορισμένα τρόφιμα ή κατηγορίες τροφίμων (θα καθοριστεί λεπτομερέστερα), ανεξάρτητα από το θρεπτικό προφίλ. - Αυτή η γενική άποψη δείχνει ότι αυτό αποσκοπεί στη δημιουργία απαγόρευσης των πληροφοριών, αν και είναι απολύτως δυνατές αληθινές και μη παραπλανητικές δηλώσεις σχετικά με αυτά τα τρόφιμα.
Το άρθρο 11 του σχεδίου διατάγματος προβλέπει ότι ορισμένοι ισχυρισμοί που σχετίζονται με την υγεία δεν πρέπει να επιτρέπονται καθόλου επειδή δεν είναι αρκετά συγκεκριμένοι. Αλλά ποιος έκανε το διαφημιστικό μήνυμα: «Φάτε περισσότερα φρούτα και μείνετε υγιείς» βλάβη; Οι καταχρήσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με τη γενική απαγόρευση παραπλανητικών ανθρώπων.
Επιπλέον, το άρθρο 11 προβλέπει την απαγόρευση των πληροφοριών που σχετίζονται με ψυχικές ή συμπεριφορικές λειτουργίες. Υπενθυμίστηκε πάντα ότι το τσάι και ο καφές, για παράδειγμα, έχουν ένα ενθαρρυντικό αποτέλεσμα. Οι καταναλωτές δεν παραπλανούνται ούτε είναι ψευδής η δήλωση. Το γεγονός ότι δεν είναι αρκετά συγκεκριμένο δεν μπορεί να οδηγήσει σε απαγόρευση, διότι μια τέτοια απαγόρευση θα ήταν δυσανάλογη.
Λάθος καταναλωτικό μοντέλο
Αυτά τα παραδείγματα δείχνουν ήδη ότι κάποιος όχι μόνο θέλει να κάνει μια εντελώς ανεπαρκή διαίρεση σε "καλό και κακό φαγητό", αλλά ότι θέλει επίσης να καταργήσει ή τουλάχιστον να μειώσει την ορολογία του μέσου, ενημερωμένου, προσεκτικού και διακριτικού μέσου καταναλωτή που δημιούργησε το ΔΕΚ. Η κατευθυντήρια αρχή είναι προφανώς και πάλι ο «ασταθείς μέσος καταναλωτής», ο οποίος επί του παρόντος απορρίπτεται από τη νομολογία. Η Επιτροπή προφανώς θέλει να καταστήσει τη βιομηχανία τροφίμων υπεύθυνη για τη χρήση αυτού του τύπου ανηλίκων καταναλωτών. Προφανώς, δεν αρκεί η βιομηχανία τροφίμων να έχει ήδη κατασκευαστική ευθύνη. Πρόκειται για μια εξέλιξη που έχει αποτύχει όσον αφορά την κανονιστική πολιτική και πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ο κρατικός έλεγχος των τροφίμων και η προστασία των καταναλωτών δεν εντάσσονται στο οικονομικό μας σύστημα.
Εάν υπάρχουν ελλείμματα μεταξύ των καταναλωτών, αυτά πρέπει να αντιμετωπιστούν μεταξύ των καταναλωτών (προώθηση της σωματικής δραστηριότητας, αύξηση πληροφοριών σχετικά με τον υγιεινό τρόπο ζωής, πληροφορίες σχετικά με τη διατροφή). Όσον αφορά τις πληροφορίες που σχετίζονται με τη διατροφή (π.χ. χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, μειωμένη κατανάλωση ενέργειας), θα πρέπει να επικριθεί ότι τέτοιες πληροφορίες μπορούν να δοθούν μόνο εάν συμμορφώνεται με το διάταγμα και πληροί επίσης τους όρους που καθορίζονται σε μια κλειστή λίστα. Αναρωτιέται κανείς γιατί άλλοι ισχυρισμοί που σχετίζονται με τη διατροφή που δεν περιλαμβάνονται στη λίστα δεν μπορούν επίσης να γίνουν αν είναι αληθινοί και όχι παραπλανητικοί.
Γραφειοκρατικός bogeyman για διαφημιστικά μηνύματα
Η προβλεπόμενη διαδικασία για ισχυρισμούς που σχετίζονται με την υγεία είναι επίσης εντελώς απαράδεκτη και υπερβολικά γραφειοκρατική. Τέτοιες πληροφορίες δεν θα πρέπει να είναι δυνατές εάν το φαγητό έχει «θετικό θρεπτικό προφίλ» · μάλλον, πρέπει να πραγματοποιηθεί μια πολύ περίπλοκη διαδικασία έγκρισης. Γνωρίζουμε τη διαφήμιση για σταγόνες βήχα εδώ και δεκαετίες: "Καταπραϋντικό για το λαιμό και το λαιμό". Μια τέτοια δήλωση (π.χ.) θα ήταν δυνατή μόνο μετά την υποβολή γραπτής αίτησης στην αρχή τροφίμων. Η Αρχή πρέπει να ενημερώνει όλα τα κράτη μέλη και να τους παρέχει όλες τις πληροφορίες που υποβάλλει ο αιτών. Μια περίληψη αυτών των πληροφοριών θα πρέπει επίσης να διατίθεται στο κοινό. Η αίτηση θα πρέπει να περιλαμβάνει (π.χ.) μελέτες, επιστημονικές μελέτες, περίληψη του φακέλου και πρόταση για τη διατύπωση διαφήμισης (σε όλες τις κοινοτικές γλώσσες). - Στη συνέχεια, η αρχή τροφίμων θα πρέπει να προετοιμάσει γνώμη, θα συνιστούσε τη διατύπωση ισχυρισμών που σχετίζονται με την υγεία σε όλες τις κοινοτικές γλώσσες και η αρχή θα διαβιβάσει τη γνώμη της στην Επιτροπή, στα κράτη μέλη και στον αιτούντα. Μια γνωμοδότηση εμπειρογνωμόνων θα ήταν επίσης διαθέσιμη στο κοινό. - Μόλις χορηγηθεί η έγκριση, η έγκριση αυτή μπορεί να ανακληθεί κατόπιν αιτήματος κράτους μέλους, της Επιτροπής ή με πρωτοβουλία της αρχής σε αντίστοιχη διαδικασία αντιστροφής. Η όλη διαδικασία δεν σχετίζεται με κανέναν τρόπο με την προγραμματισμένη δήλωση. Και πάλι παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας. Τέτοιες διαδικασίες δεν θα ήταν πρακτικά εφικτές για μεσαίες επιχειρήσεις.
Άλλα ελαττώματα είναι προφανή
Το σχέδιο διατάγματος περιέχει περαιτέρω ελλείψεις, οι οποίες μπορούν να συζητηθούν μόνο εδώ ως παραδείγματα. Η απαίτηση του άρθρου 6 του σχεδίου διατάγματος ότι οι ισχυρισμοί για τη διατροφή και την υγεία "βασίζονται σε γενικά αποδεκτά επιστημονικά δεδομένα και πρέπει να υποστηρίζονται από αυτά" είναι εντελώς υπερβολική. Από την άποψη αυτή, ο γερμανικός κανονισμός έχει αποδείξει ότι τέτοιες πληροφορίες πρέπει να είναι "επιστημονικά επαρκώς ασφαλείς". Όλα τα άλλα αποτελούν παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας. Εκτός από τις προαναφερθείσες παραβιάσεις του κοινοτικού δικαίου, υπάρχουν επίσης εσωτερικές συνταγματικές ανησυχίες. Επομένως, δεν είναι συμβατό με την ελευθερία έκφρασης του άρθρου 5 GG, εάν είναι αλήθεια, δεν πρέπει να καταργηθούν παραπλανητικές διαφημιστικές δηλώσεις. Είναι αυτονόητο ότι οι καταναλωτές πρέπει να προστατεύονται από παραπλανητικές πληροφορίες, αλλά αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί ούτως ή άλλως μέσω των υφιστάμενων κοινοτικών και εθνικών κανονισμών.
Οι απαγορεύσεις διαφήμισης δεν αποτελούν λύση
Το πρόβλημα της παχυσαρκίας δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με απαγορεύσεις διαφήμισης, περιορίζει μόνο τα δικαιώματα ενημέρωσης των καταναλωτών και τις συνταγματικά εγγυημένες εκφράσεις απόψεων από τους κατασκευαστές. Οι καινοτομίες στην παραγωγή τροφίμων εμποδίζονται επειδή όσοι δεν επιτρέπεται πλέον να αναφέρουν τα πλεονεκτήματα του προϊόντος τους δεν θα σκέφτονται να αναδιαμορφώσουν τη συνταγή.
Πηγή: Βερολίνο [bve]
